T01NL - Inkomstenbelasting voor Particulieren - IRS

Opmerking: Deze richtlijnen zijn uitsluitend bedoeld als een samenvatting. De belastingwetgeving en regels veranderen regelmatig en soms onverwacht. Wij raden dan ook aan u professioneel te laten adviseren.

De inkomstenbelasting (IRS) is van toepassing op het inkomen van burgers die woonachtig zijn op Portugees grondgebied en niet-ingezetenen die inkomen verdienen in Portugal.

De belasting wordt vastgesteld op basis van het verdiende inkomen, waarbij het bijbehorende tarief wordt toegepast op basis van de relevante schijf en rekening houdend met de aftrekposten die bij wet zijn vastgesteld (bijv. uitgaven voor onderwijs of gezondheidszorg).

De IRS wordt individueel berekend, maar koppels en samenwonenden kunnen ervoor kiezen om samen aangifte te doen. In dat geval wordt er belasting geheven over het totale inkomen van de personen in het huishouden.

Het nationale minimumloon is verhoogd naar €870 in 2025, een aanpassing van de belastingschijven met ongeveer 4,62% op de eerste en laatste inkomensschijf en een vrijstelling van het betalen van belasting in het eerste jaar van werk voor jongeren tot 35 jaar. De waarde van het inkomen dat is vrijgesteld van belasting is gestegen tot € 12.180 euro in 2025 (14 x € 870).

Nieuw model bronbelastingtabellen
Vanaf 1 juli 2023 is een nieuw model van bronbelastingtabellen van kracht geworden, volgens een marginale tarieflogica, in overeenstemming met de IRS-niveaus die relevant zijn voor de jaarlijkse belastingaanslag, om regressieve situaties te vermijden, waarbij verhogingen van bruto maandsalarissen overeen komen met dalingen in netto maandsalarissen. Met ander woorden, door over te gaan van een logica van toepassing aan het einde van de afrekening naar een logica van aftrek in een fase voorafgaand aan de berekening van het te betalen belastingbedrag. Deze tabellen verzekeren de continuiteit van de progressieve aanpassing tussen de roerende voorheffing en het bedrag van de te betalen belasting. D.w.z. wanneer een werknemer voor een bepaalde maand een hogere brutoloonwaarde heeft (door overuren, nachtdiensten of werken op feestdagen), stijgt het tarief in de retentietabel en ontvangt hij uiteindelijk een lager nettobedrag.

Wie is verplicht om de IRS-aangifte in te dienen
Mensen die inkomsten ontvangen uit werk, bedrijf, kapitaal, eigendom, vermogen en pensioenen in Portugal zijn verplicht om dergelijke inkomsten aan te geven. In bepaalde situaties zijn mensen echter vrijgesteld van het indienen van de IRS-aangifte.

De IRS-aangifte moet worden ingediend door:

• mensen die op Portugees grondgebied wonen - het inkomen van alle leden van het huishouden wordt in aanmerking genomen, inclusief inkomen verkregen buiten Portugees grondgebied

• niet-ingezeten burgers – alleen voor inkomen verkregen op Portugees grondgebied waarop geen bronheffing is toegepast.

Zorg er voor het indienen van uw belastingaangifte dat alle informatie met betrekking tot uw huidige situatie correct is ingevoerd op de website van de Belastingdienst AT (Autoridade Tributária e Aduaneira, AT), de instantie die verantwoordelijk is voor financiën en voor de verwerking van de IRS.

Dit geldt in het bijzonder voor de opgave van uw fiscaal adres, het adres dat wordt beschouwd als uw woonadres. Het up-to-date houden van uw fiscaal adres is niet alleen wettelijk verplicht, maar ook heel belangrijk: om fiscale voordelen te verkrijgen (bv. vrijstelling van IMT - gemeentelijke onroerende voorheffing) en om eventuele boetes (boetes tot € 375,-) te vermijden.

Het wijzigen van uw fiscaal adres is een wettelijke vereiste en kan online op de website van Finanças worden gedaan..

Particuliere inkomstenbelasting (“IRS”) is een jaarlijkse heffing op het wereldwijde inkomen uit de volgende categorieën, na de toegestane aftrekposten, kortingen en belastingkredieten. Het belastingjaar is gelijk aan het kalenderjaar 

     Categorie A: Inkomen uit salaris

     Categorie B: Zelfstandige ondernemers

     Categorie E: Inkomen uit vermogen

     Categorie F: Huuropbrengsten

     Categorie G: Vermogenswinsten

     Categorie H: Pensioenen

Iedereen met een inkomen uit een van deze categorieën is verplicht om een belastingformulier in te vullen met uitzondering van diegene die slechts een inkomen of pensioen heeft van  minder dan 12 keer de IAS (Indexante dos Apoios Sociais) per jaar. De sociale steun index (IAS) is een geldbedrag dat wordt gebruikt als referentie door Segurança Social in Portugal. 

*De IAS voor 2024 bedraagt € 509,26 en voor 2025 zal dit €522,50 zijn.

Huishouden
De aangifte van de IRS begint op 1 april. De voorbereiding begint echter enige tijd eerder en een van de eerste stappen is om eventuele wijzigingen in de gezinssamenstelling en/of in langlopende huurcontracten door te geven, tot 17 februari.

De gegevens van het huishouden zijn bedoeld om veranderingen gedurende het jaar aan te geven, zoals de geboorte van een kind, een scheiding of huwelijk, een wijziging in de ouderovereenkomst of het overlijden van één van een koppel.

Deze update moet ook worden gebruikt om de AT (Finanças) een mogelijke verandering van vaste verblijfplaats aan te geven, waarbij altijd rekening moet worden gehouden met het feit dat in dit proces de situatie is geregistreerd op 31 december van het jaar waarop het inkomen betrekking heeft (2024 in dit geval).

Zonder deze huishoudupdate zal AT de persoonlijke en gezinsinformatie gebruiken die in de IRS-aangifte van het voorgaande jaar is vermeld.

Zodra deze stap is voltooid, hebben belastingbetalers tot 25 februari de tijd om facturen voor uitgaven die in het voorgaande jaar zijn gemaakt, te raadplegen, te registreren of te bevestigen (zie E-fatura hieronder).

Wanneer en waar aangifte doen?
Modelo 3 moet u invullen samen met de bijlagen voor de verschillende categorieën van inkomsten. Let op dat u bijlage J (Anexo J) ook invult indien u inkomen heeft van buiten Portugal. 

U moet via het Internet uw belastingformulier invullen. Meer informatie vindt u op de internetpagina hier. 

Het belastingjaar in Portugal komt overeen met het kalenderjaar en loopt van 1 januari tot/met 31 december.

De inleveringstermijnen voor Modelo 3 zijn gedurende de maanden april, mei en juni en binnen 30 dagen na een verandering van inkomen betreffende een opgave van voorgaand belastingjaar.

Rekeningen en betalingen en ook andere papieren waarmee de gerapporteerde waarden kunnen worden gestaafd hoeft u niet mee te nemen, behalve als het er om gaat om de juistheid van een eis aan te geven of eventuele twijfels weg te nemen of het formulier wel juist is ingevuld.

De Belastinginspectie (Autoridade Tributária e Aduaneira ) kan, indien zij daar reden toe heeft, een belastingbetaler vragen om deze documentatie in te leveren. Daarom moet u gedurende een periode van 5 jaar, ingaand na het belastingjaar, al uw papieren betreffende een belastingopgave bewaren.

Belasting Ingezetenen
Of u in Portugal belastingplichtig bent wordt bepaald door de volgende feiten: 

1) u bent fysiek meer dan 183 dagen in een kalenderjaar aanwezig in Portugal, of 

2) u bent minder dan 183 dagen fysiek in Portugal aanwezig, maar heeft voor het eind van het jaar een permanente woonplaats in Portugal verkregen, of

3) u bezit een woning in Portugal die de belastingautoriteiten redelijkerwijs als uw gewone verblijfplaats zouden kunnen beschouwen, dan wordt u in het algemeen beschouwd als ingezetene voor dat belastingjaar, of

4)  als het hoofd van de familie belastingtechnisch in Portugal woont, worden de andere familieleden ook verondersteld in Portugal resident te zijn, ook al woont u gescheiden. Als er een belastingverdrag tussen het andere land en Portugal is dan staan daar regels in waaruit blijkt in welk van de twee landen iemand woont. 

Als u een Inwonerskaart heeft (Cartão de Residência of Certificado de Residência) bent u hier inwoner, of u nu wel of niet in Portugal aanwezig bent.  Let wel, de AIMA - Agência para a Integração, Migrações e Asilo vraagt nu niet-EU ingezetenen om een IRS belastingverklaring om aan te tonen dat u genoeg inkomen hebt voor de vernieuwing van uw Inwonerskaart.

Residente Não Habitual – status
De RNH-belastingstatus is geëindigd in 2024. Iedereen die al RNH heeft, zal deze status behouden tot het einde van hun 10 jaar. 

Vanaf 1 januari 2024 zal een gewijzigde versie van de RNH van kracht zijn. De nieuwe regeling heet "fiscale stimulans voor wetenschappelijk onderzoek en innovatie" en blijft toegankelijk voor mensen met inkomsten uit een baan in zogenaamde Start Ups, uit een carrière als docent in het hoger onderwijs, wetenschappelijk onderzoek en andere gekwalificeerde banen in Portugal. Ons advies is om op de hoogte te blijven via uw belastingadviseur.

Belasting Niet-inwoners
In het geval van een niet-inwoner, wordt de IRS alleen geheven over inkomsten en winst verkregen op het Portugese grondgebied. Niet-ingezetenen zijn over het algemeen onderworpen aan een voorheffing die een laatste betaling vertegenwoordigt en zij zijn niet verplicht om een belastingaangifte in te dienen. Als de niet-ingezeten persoon inkomsten uit of vermogenswinsten op onroerend goed in Portugal ontvangt, moet hij echter belastingaangifte doen.

Niet-inwoners en Fiscale Vertegenwoordiging
Personen (niet-ingezetenen) die een adres buiten de EU of het Schengengebied hebben geregistreerd bij Finanças én een fiscale relatie met Portugal hebben, hebben een Fiscaal Vertegenwoordiger nodig:

• Als u een woning of een voertuig in Portugal bezit

• Als u inkomsten heeft uit loondienst of als zelfstandige

De reden voor het nodig hebben van een Fiscaal Vertegenwoordiger is dat Finanças geen correspondentie buiten de EU/Schengen stuurt en een vertegenwoordiger hier in Portugal nodig heeft die uw correspondentie kan ontvangen en ervoor kan zorgen dat u voldoet aan declaraties, betalingen en andere instructies van de belasting enz. Deze vertegenwoordiger kan iedereen zijn die een fiscaal nummer heeft in Portugal (NIF) en hier ingezetene is of het kan een accountant/documentatiebureau/advocaat etc. zijn.

Er is echter een wet ingevoerd in Portugal (Wetsbesluit 44/2022) waardoor een Fiscaal Vertegenwoordiger niet meer nodig is als u het nieuwe systeem van elektronische kennisgevingen en citaties op de Finanças website (Portal das Finanças) activeert. Zie onze Factsheet FS36 met meer informatie over dit systeem en het activeringsproces op het Portal das Finanças.

Persoonsgebonden Belastbaar Inkomen
Netto belastbaar inkomen wordt berekend door het belastbare inkomen te reduceren met de persoonsgebonden aftrekposten (bepaalde inkomsten zijn onderhevig aan specifieke belastingvoordelen). De belastingverplichting wordt berekend via een tabel van belastingschalen, en wordt verminderd met bepaalde heffingskortingen.

Valuta
Alle bedragen moeten worden vermeld in euro's, ongeacht de oorspronkelijke valuta van de transactie.

Belastingaftrek
Er zijn belastingaftrekposten die de te betalen belasting kan verlagen of zelfs kan elimineren. Iedere onkostenpost of kredieteis moet met fakturen (facturas) kunnen worden aangetoond.

a) Belastingaftrek  (vermindering belasting)

Er zijn niet langer fiscale aftrekposten. In plaats daarvan bestaan momenteel alleen belastingkredieten (verlagingen van de verschuldigde belasting).

1. Persoonlijke en gezinsbelastingvermindering (verlaagde belasting verschuldigd)

c) Belasting Aftrek voor Bepaalde Inkomsten (belastingvermindering):

Je moet altijd vragen om facturen met je fiscaal nummer (NIF) voor alle uitgaven om recht te hebben op de belastingverminderingen. 

E-Fatura
Met het e-facturatiesysteem (e-fatura) kan de belastingdienst alle onderdelen van uw jaarlijkse belastingaangifte voor IRS vooraf invullen. U moet uw individuele e-fatura-pagina op de website van Finanças bevestigen en beheren:  e-fatura .  U moet eerst een Senha /wachtwoord hebben voor de website. U vindt in het Engels instructies hier omtrent het verkrijgen van een Senha:  Finanças website.

Deze Senha is hetzelfde als degene die u voor uw individuele IRS-pagina gebruikt, dus u of uw  accountant heeft er misschien al een.

Op de e-factuurpagina moet u ADQUIRENTE kiezen, vervolgens kiest u op de volgende pagina NIF en vult u uw persoonlijke NIF en wachtwoord (Senha) in om het proces te starten.

Bedrijven moeten vóór de 25e van de volgende maand rapporteren. Pas aan het einde van die maand zullen ze op een afzonderlijke pagina op de IRS-website verschijnen

Financas heeft een gepersonaliseerde, afdrukbare 'e-fatura'-kaart gemaakt met uw fiscaal nummer en een streepjescode voor snel en nauwkeurig lezen.  Onderaan de validatiepagina vindt u Cartão e-fatura en door op OBTER CARTÃO E-FATURA  te klikken, kunt u deze downloaden, afdrukken en gebruiken in de winkels.

Automatische IRS Rapportage
De Portugese belastingdienst maakt automatische IRS-rapportage beschikbaar aan miljoenen belastingbetalers in Portugal. Finanças somt de volgende informatie op haar website op voor particulieren om te verifiëren:

• Een voorlopige aangifte van inkomsten, één voor elke rapportagestatus (afzonderlijk of gezamenlijk in het geval van gehuwde of samenwonende belastingbetalers)

• Voorlopige afrekening van belasting die overeenkomt met elke voorlopige aangifte

• De elementen die zijn gebruikt voor de berekening van belastingvoordelen

De belastingbetaler kan deze informatie verifiëren tot 25 februari.

Als de informatie niet klopt, moeten belastingbetalers de vooraf ingevulde informatie niet bevestigen, maar eerder de IRS voltooien zoals in voorgaande jaren. Als dit niet wordt bevestigd, wordt de inzending automatisch definitief aan het einde van de rapportageperiode (30 juni).

Belastingbetalers die niet vallen onder de Automatische Rapportering en belastingbetalers wiens belastingsituatie niet overeenkomt met de voorlopige aangifte van inkomsten verstrekt door het AT, moeten Modelo 3 en de toepasselijke bijlagen indienen, als ze nog niet zijn vrijgesteld van deze verplichting.

Automatische rapportage is in zeldzame gevallen van toepassing, aangezien de meeste buitenlandse residenten wel een inkomen uit het buitenland hebben
De automatische rapportage is van toepassing op belastingbetalers die cumulatief aan alle volgende voorwaarden voldoen:

1) Resident zijn in Portugal gedurende het fiscale jaar

2) Geen toegewezen RESIDENTE NÃO HABITUAL verblijfsstatus hebben

3) Alle inkomsten alleen verdiend zijn in Portugal

4) Alleen degenen die inkomsten uit de categorieën A en / of H verdienen, alsmede het belastbaar inkomen, beoordeeld aan autonome tarieven en kiezen voor geaggregeerde beoordeling, waar toegestaan

5) Geen alimentatie of kinderbijslag betalen

6) Geen belastingvoordelen ontvangen (Beneficios fiscais)

7) Zonder het recht op aftrek voor a) Onderhoudsuitkeringen voor gehandicapten; b) door dubbele internationale belastingheffing; c) Belastingvoordelen (Beneficios fiscais)

Andere gevallen die zijn vrijgesteld van indienen bij de IRS-aangifte inkomstenbelasting:

• Salarissen of pensioenen onder 12 keer de IAS (sociale steun index) per jaar

• Met alleen een autonome eindbeoordeling

• Subsidies van het gemeenschappelijk landbouwbeleid

• Geïsoleerde handelingen  tot 4 keer de IAS (sociale steun index).

*De IAS voor 2024 bedraagt €509,26 en voor 2025 zal dit €522,50 bedragen.

IRS Jovem
De IRS Jovem werd in 2020 geïntroduceerd als een gedeeltelijke vrijstellingsregeling voor de IRS. 

Volgens het voorstel voor de staatsbegroting voor 2025 zal de IRS Jovem nu gelden voor alle werknemers (in loondienst en als zelfstandige) tot 35 jaar, ongeacht hun studiecyclus, en kan deze maximaal 10 jaar worden gebruikt. 

Wanneer jonge mensen de arbeidsmarkt betreden en niet langer deel uitmaken van het huishouden van hun ouders voor belastingdoeleinden (wanneer ze hun IRS afzonderlijk moeten indienen), kunnen ze profiteren van de verlaagde IRS gedurende tien jaar, tot de leeftijd van 35 jaar.

Toegang tot dit regime wordt gedaan door middel van het indienen van de jaarlijkse IRS-verklaring.

In 2025 zal het IRS Jovem regime alsvolgt vrijstellen:

• 100% in het eerste jaar;

• 75% in het tweede tot en met het vierde jaar;

• 50% in het vijfde tot het zevende jaar;

• 25% in het achtste tot het tiende jaar.

Het bedrag van de vrijgestelde inkomsten onder de bovenstaande voorwaarden is beperkt tot een bedrag dat overeenkomt met 55 maal de waarde van de Social Support Index/IAS* (€ 28.009,30, rekening houdend met de IAS die momenteel van kracht is en € 28.737,50 voor 2025).
*De IAS voor 2024 bedraagt € 509,26 en voor 2025 €522,50 . 

Belasting op vermogenswinst
De IRS wordt geheven op de meerwaarden uit de verkoop van onroerend-goed en op aandelen, voor zover deze niet worden beschouwd als inkomsten uit handel, industrie, landbouw of vermogen (lees ons Bulletin T07 voor meer informatie).

Vergoedingen
Verschillende categorieën inkomsten hebben hun specifieke vergoeding (Deduções Específicas):

Het belastbare inkomen bepaalt het toe te passen IRS-tarief, overeenkomend met het bruto jaarinkomen minus de zogenaamde Deduções Especificas.

Elke inkomenscategorie heeft zijn eigen specifieke inhoudingen. 

De staatsbegroting voor 2025 bepaalt dat deze aftrek gelijk zal zijn aan 8,54 keer de IAS, of 4.462 euro in 2025, ten voordele van werknemers en gepensioneerden met inkomens tot ongeveer 40.000 euro per jaar.

Belastingheffing van belastingplichtigen die getrouwd zijn of een geregistreerd partnerschap hebben
In het algemeen dienen belastingplichtigen die gehuwd zijn of een geregistreerd partnerschap hebben, een individuele belastingaangifte in waarin zij 50% van het inkomen van personen ten laste, die deel uitmaken van het huishouden, moeten opnemen.

Een paar kan kiezen voor gezamenlijke belastingheffing door een enkele IRS-aangifte in te dienen die alle inkomsten van alle leden van het huishouden omvat. Deze mogelijkheid geldt alleen voor het betreffende jaar, d.w.z. zij kunnen elk jaar kiezen of zij individueel of gezamenlijk aangifte doen.

Als een echtpaar kiest voor gezamenlijke belasting, wordt het belastbare inkomen van dat huishouden verkregen door het belastbare inkomen van de echtgenoten bij elkaar op te tellen en het resultaat vervolgens te delen door twee.

Datum Belastingbetaling
Het inkomstenbelastingsformulier moet uiterlijk 31 juli zijn ingediend. De restitutie wordt minder dan een maand na het indienen van de aangifte uitbetaald. De wet bepaalt echter dat 31 augustus de deadline is voor AT om over te gaan tot deze belastingteruggave.

Dubbele belasting vermijden
Als u zich in Portugal heeft gevestigd, kan de Belastingdienst u als fiscaal ingezetene beschouwen en u belasten over al uw inkomsten, ongeacht waar deze zijn verkregen. Als u uw belastingadres in Portugal echter niet heeft bijgewerkt, zal de belastingdienst van uw land u blijven beschouwen als een fiscaal ingezetene, waardoor u al uw inkomsten moet aangeven, ongeacht het land waarin deze zijn verkregen. U bevindt zich dus in een situatie van dubbele inkomstenbelasting die pas achteraf kan worden gecorrigeerd.

Om uw fiscale woonplaats in deze situatie te corrigeren, moet u een verklaring van uw fiscale woonplaats aanvragen op de Finanças-website (Os Seus Serviços / Obter / Certidões / Efetuar Pedido / Residência Fiscal), en het kan nodig zijn om aanvullende ondersteunende informatie te verstrekken, aangezien de gegevens bij  de belastingdienst niet automatisch worden gewijzigd. De  lijst met landen waarmee Portugal verdragen heeft ter voorkoming van dubbele belasting kunt u raadplegen op het AT-portaal (klik op de link).

Bron: OE 2024/OE 2025 (Staatsbegroting)

Opmerking: Dit is slechts een samenvatting. 

Voor meer informatie of als je hulp nodig hebt, kun je contact opnemen met Autoridade Tributária e Aduaneira (AT):

Tel: 217 206 707 of Online: e-Balcão of neem contact op met je accountant als je twijfels hebt.